एमपीएससी दैनिक चालू घडामोडी - MPSC Daily Current Affairs 2nd September 2021

दैनिक चालू घडामोडी/Daily Current Affairs 2nd September 2021 

आर्थिक वर्ष 2021 च्या पहिल्या तिमाहीत भारताचा जीडीपी विकास दर 20.1% होता

• सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार, भारताची आर्थिक वाढ जून 2021 पर्यंतच्या तिमाहीत विक्रमी उच्चांक गाठली आहे.
• 2020 मध्ये हा एक अतिशय कमकुवत पाया, ग्राहक खर्चात सुधारणा आणि कोविड प्रकरणांच्या दुसऱ्या लाटेत सुधारित उत्पादन प्रतिबिंबित करतो.
• आकडेवारीनुसार, 2020 मध्ये तीन महिन्यांच्या कालावधीत जीडीपी 1% ने वाढला, त्याच तिमाहीत 24.4% च्या संकुचिततेच्या तुलनेत.
• 2021-22 च्या पहिल्या तिमाहीत स्थिर किंमतीवर (2011-12) 32.38 लाख कोटी रुपये होते, जे 2020-21 च्या पहिल्या तिमाहीत 95 लाख कोटी रुपये होते.
• तिमाही आकडेवारी जाहीर झाल्यानंतर भारताची ही सर्वात वेगवान वाढ आहे.
• ही वाढ भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या अंदाजानुसार (4%) किंचित कमी आहे.

बिम्सटेक देशांच्या कृषी तज्ज्ञांची 8 वी बैठक झाली

• भारताने बिम्सटेक (बे ऑफ बंगाल इनिशिएटिव्ह फॉर मल्टी-सेक्टरल टेक्निकल अँड इकॉनॉमिक कोऑपरेशन) देशांच्या कृषी तज्ञांची 8 वी बैठक आयोजित केली होती.
• बांगलादेश, भूतान, नेपाळ, श्रीलंका, भारत, म्यानमार आणि थायलंडच्या कृषी मंत्रालयांनी बैठकीत भाग घेतला.
• या बैठकीदरम्यान, सभापतींनी संयुक्त राष्ट्रांच्या अन्न प्रणाली शिखर परिषद 2021 आणि जागतिक स्तरावर कृषी आणि अन्न व्यवस्थांमध्ये होत असलेल्या परिवर्तनवादी पैलूंवर प्रकाश टाकला.
• जैव सुरक्षा आणि जैव सुरक्षाच्या चिंता दूर करण्यासाठी आणि लवचिक शेती, अन्न प्रणाली आणि मूल्य साखळी विकसित करण्यासाठी डिजिटल शेती आणि तंत्रज्ञानाच्या व्यापारावर त्यांनी भर दिला.
• बिम्सटेक
• क्षेत्रातील परस्पर व्यापार, कनेक्टिव्हिटी आणि सांस्कृतिक, तांत्रिक आणि आर्थिक विकासाला चालना देण्याच्या उद्देशाने बिम्सटेकची स्थापना 1997 मध्ये झाली. त्यात पूर्वी 6 क्षेत्रांचा समावेश होता, उदा., तंत्रज्ञान, व्यापार, ऊर्जा, वाहतूक, मत्स्यव्यवसाय आणि पर्यटन. ही क्षेत्रे नंतर सहकार्याच्या 14 भागात विस्तारित करण्यात आली. कृषी हे त्या 14 क्षेत्रांपैकी एक आहे.

श्रीलंकेने अन्न आणीबाणी जाहीर केली

• अन्न टंचाईमुळे श्रीलंकेने आणीबाणी घोषित केली. खरं तर, श्रीलंकेच्या खाजगी बँकांकडे परकीय चलन संपले आहे, ज्यामुळे ते आयात शुल्क भरण्यास असमर्थ आहेत.
• श्रीलंका कठीण आर्थिक संकटाला तोंड देत आहे. संकटानंतर, राष्ट्रपती गोटाबाया राजपक्षे यांनी साखर, तांदूळ आणि इतर आवश्यक अन्नपदार्थांच्या साठवणुकीचा सामना करण्यासाठी आपत्कालीन नियमांचे आदेश दिले.
• राष्ट्रपतींनी एका उच्च सैन्य अधिकाऱ्याला "भात, तांदूळ, साखर आणि इतर ग्राहकोपयोगी वस्तूंच्या पुरवठ्यासाठी आवश्यक सेवांचे आयुक्त" म्हणून नियुक्त केले.
• साखर, तांदूळ, कांदा आणि बटाट्याच्या किंमतीत मोठी वाढ झाल्यानंतर हे पाऊल उचलण्यात आले आहे. दुधाची पावडर, स्वयंपाकाचा गॅस आणि रॉकेलच्या कमतरतेमुळे दुकानांबाहेर लांब रांगा लागल्याने किमती वाढल्या आहेत.
• अन्नधान्याच्या साठवणुकीवर सरकारने दंडही वाढवला आहे.

श्रीलंकेची अर्थव्यवस्था

• कोविड -19 महामारीमुळे 2020 मध्ये श्रीलंकेची अर्थव्यवस्था 6% ने संकुचित झाली. मार्च 2020 मध्ये सरकारने परकीय चलन वाचवण्यासाठी वाहने आणि खाद्यतेल आणि हळद यासारख्या इतर वस्तूंच्या आयातीवर बंदी घातली. श्रीलंकेच्या सेंट्रल बँकेनेही स्थानिक चलन वाढवण्यासाठी व्याजदर वाढवले.

लोकसभा अध्यक्ष संसदीय पोहोच (Parliamentary Outreach Programmed)  कार्यक्रमाचे उद्घाटन केले 

• लोकसभा अध्यक्ष ओम बिर्ला यांनी जम्मू -काश्मीरमध्ये पंचायती राज संस्थांना (पीआरआय) सशक्त करण्यासाठी संसदीय पोहोच कार्यक्रमाचे उद्घाटन केले.
• या कार्यक्रमाचे उद्घाटन श्रीनगर येथील शेर-ए-काश्मीर इंटरनॅशनल कन्व्हेन्शन सेंटर येथे झाले.
• आता, लोकसभा सचिवालयातर्फे जम्मू -काश्मीरमधील पंचायती राज संस्थांच्या प्रतिनिधींसाठी क्षमता वाढवण्याचे कार्यक्रम आयोजित केले जातील.
• या कार्यक्रमाअंतर्गत सशक्त पंचायती लोकशाही बळकट करण्यात आणि लोकांचा आत्मविश्वास वाढवण्यास मदत करतील.

संसदीय पोहोच कार्यक्रम (Parliamentary Outreach Programmed)

• पंचायती राज संस्थांच्या सक्षमीकरणासाठी संसदीय पोहोच कार्यक्रम लोकसभा अध्यक्ष ओम बिर्ला यांचा एक अनोखा उपक्रम आहे. तळागाळातील शासन बळकट करण्याचा प्रयत्न करणारा हा आपल्या प्रकारचा पहिला कार्यक्रम आहे.

प्रथमच भारतीय नौदलाने अल्जरियन नौदलासोबत पहिला सैनिकी व्यायाम केला

• भारतीय आणि अल्जेरियन नौदलांनी अल्जीरियाच्या किनारपट्टीवर त्यांचा पहिला नौदल सराव आयोजित केला.या अभ्यासामुळे दोन्ही देशांदरम्यान वाढलेले सागरी सहकार्य दिसून येते.
• भारताचे प्रतिनिधित्व आयएनएस ताबर या स्टील्थ जहाजाने केले तर अल्जीरियाचे प्रतिनिधित्व त्याच्या नौदल जहाज एएनएस एझागरने केले.
• या अभ्यासाचा एक भाग म्हणून, संप्रेषण प्रक्रिया, भारतीय आणि अल्जेरियन युद्धनौकांमधील समन्वित युद्धाभ्यास यासारखे उपक्रम राबवले गेले.
• या नौदल अभ्यासामुळे दोन्ही नौदलांसाठी परस्पर संचालनाची संकल्पना समजून घेण्याची, परस्पर कार्यक्षमता वाढवण्याची आणि सहकार्य वाढवण्याची शक्यता खुली झाली आहे.

भारत-अल्जेरिया संबंध

• दोन्ही देशांनी राजनैतिक संबंध प्रस्थापित केले आहेत. अल्जेरियाला नवी दिल्लीत दूतावास आहे तर भारताने अल्जियर्समध्ये दूतावास स्थापन केला आहे. ते अलिप्त चळवळीचा भाग आहेत. आफ्रिकन युनियनचा सदस्य असल्याने, सुरक्षा परिषदेमध्ये कायमस्वरूपी जागेसाठी अल्जीरिया भारताच्या उमेदवारीला पाठिंबा देतो. दोन्ही देशांमधील व्यापार 2001 मध्ये US $ 55 दशलक्ष पासून 2011 मध्ये 4 अब्ज अमेरिकन डॉलर पर्यंत वाढला आहे. तेल क्षेत्रात सहकार्य वाढवण्यासाठी दोन्ही देशांनी पावलेही उचलली आहेत.

हिमाचल प्रदेश 100% कोविड -19 लसीकरण करणारे पहिले राज्य बनले आहे

• हिमाचल प्रदेशला राज्याच्या एकूण लोकसंख्येच्या 100% (18+) लस मिळाली आहे, राज्याने सर्व पात्र लोकांना कोरोनाचा पहिला डोस दिला आहे, हिमाचल प्रदेश हे यश मिळवणारे देशातील पहिले राज्य बनले आहे.
• हिमाचल प्रदेशातील 32 लाख लोकांना किमान एक डोस देण्यात आला आहे. राज्यातील 17 लाखांहून अधिक लोकांना कोरोना लसीचे दोन डोस देण्यात आले आहेत.

एसबीआयने जम्मू -काश्मीरच्या श्रीनगरमधील डल लेकवर फ्लोटिंग एटीएम उघडले

• भारतीय स्टेट बँकेने जम्मू -काश्मीरच्या श्रीनगरमधील दल तलावावर हाऊसबोटवर एक फ्लोटिंग एटीएम स्थानिक आणि पर्यटकांच्या सोयीसाठी उघडले आहे. फ्लोटिंग एटीएमचे उद्घाटन एसबीआयचे अध्यक्ष दिनेश खरे यांच्या हस्ते करण्यात आले.
• 2004 मध्ये एसबीआयने फ्लोटिंग एटीएम सुरू करण्याची ही पहिली वेळ नाही, बँकेने केरळमध्ये हा पुढाकार घेतला. एसबीआयने झंकार नौकावर फ्लोटिंग एटीएम बसवले, जे केरळ शिपिंग आणि इनलँड नेव्हिगेशन कॉर्पोरेशन (केएसआयएनसी) च्या मालकीचे एर्नाकुलम आणि वायपेयन प्रदेश दरम्यान चालते.

लडाखमध्ये जगातील सर्वात उंच मोटरेबल रस्त्याचे उद्घाटन झाले

• लेहला पांगोंग तलावाला जोडणाऱ्या रस्त्याचे लडाखचे खासदार जम्यांग त्सेरिंग नामग्याल यांनी केले.
• 18,600 फूट उंचीवर केला खिंडीतून (Kela Pass) जाणारा हा रस्ता जगातील सर्वात उंच मोटरमार्ग आहे.
• हा रस्ता भारतीय लष्कराच्या 58 अभियंता रेजिमेंटने बांधला आहे.
• या रस्त्यामुळे लेह (झिंग्राल ते टांगत्से) आणि पांगोंग लेकमधील अंतर 41 किलोमीटरने कमी होईल.

रस्त्याचे महत्त्व

• हा रस्ता स्थानिक रहिवाशांची सामाजिक-आर्थिक स्थिती वाढवण्यासाठी महत्वाची भूमिका बजावेल मुख्यत: लडाखच्या लालोक भागातील लोकांसाठी. यामुळे पर्यटनाची सोय होईल आणि पर्यटक जगातील सर्वोच्च मोटरेबल रोड, दुर्मिळ औषधी वनस्पती, स्नो स्पोर्ट अॅक्टिव्हिटी इत्यादींमध्ये भाग घेतील.

 या घटकाची PDF Download करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:

 दैनिक चालू घडामोडी-2 सप्टेंबर 2021,डाउनलोड PDF मराठीमध्ये 
Daily Current Affairs-2nd September 2021, Download PDF in English

To access more Daily Current Affairs in Marathi/English, click here

MPSC Current Affairs 2021 in Marathi & English

More from us 

MPSC Complete Study Notes [FREE]

Current Affairs for MPSC Exams PDF

NCERT Summary PDF (English)

Get Unlimited access to Structured Live Courses and Mock Tests- Gradeup Super

Get Unlimited access to 40+ Mock Tests-Gradeup Green Card

Daily, Monthly, Yearly Current Affairs Digest, Daily Editorial Analysis, Free PDF's & more, Join our Telegram Group Join Now