दैनिक चालू घडामोडी/Daily Current Affairs 22nd September 2021
राज्य अन्न सुरक्षा निर्देशांक
केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्री मनसुख मांडविया यांनी तिसरा राज्य अन्न सुरक्षा निर्देशांक (SFSI) जारी केला.
राज्यांची रँकिंग:
- केंद्रीय मंत्र्यांनी २०२२-२१ च्या रँकिंगच्या आधारावर अग्रगण्य राज्ये/केंद्रशासित प्रदेशांचा त्यांच्या प्रभावी कामगिरीबद्दल सत्कार केला.
- मोठ्या राज्यांमध्ये, गुजरात अव्वल क्रमांकाचे राज्य होते, त्यानंतर केरळ आणि तामिळनाडू.
- छोट्या राज्यांमध्ये गोवा प्रथम, मेघालय आणि मणिपूरचा क्रमांक लागतो.
- केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये, जम्मू आणि काश्मीर, अंदमान आणि निकोबार बेटे आणि नवी दिल्ली यांनी अव्वल स्थान मिळवले.
राज्य अन्न सुरक्षा निर्देशांकाबद्दल:
- अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरण (FSSAI) ने अन्न सुरक्षेच्या 5 महत्त्वपूर्ण मापदंडांवर राज्यांची कामगिरी मोजण्यासाठी राज्य अन्न सुरक्षा निर्देशांक विकसित केला आहे.
- मापदंड: मानव संसाधन आणि संस्थात्मक डेटा, अनुपालन, अन्न चाचणी - पायाभूत सुविधा आणि पाळत ठेवणे, प्रशिक्षण आणि क्षमता वाढवणे आणि ग्राहक सक्षमीकरण
- पहिला राज्य अन्न सुरक्षा निर्देशांक (2018-19 साठी) 7 जून 2019 रोजी पहिल्यांदाच जागतिक अन्न सुरक्षा दिनानिमित्त जाहीर करण्यात आला.
Source: PIB
ग्लोबल इनोव्हेशन इंडेक्स 2021
- भारताने 2 स्थानांची चढाई केली आहे आणि ग्लोबल इनोव्हेशन इंडेक्स (GII) 2021 क्रमवारीत 46 व्या स्थानावर आहे.
- भारत गेल्या अनेक वर्षांपासून ग्लोबल इनोव्हेशन इंडेक्समध्ये 2015 च्या 81 व्या क्रमांकावरून 2021 मध्ये 46 व्या क्रमांकावर आहे.
जागतिक कामगिरी:
- रँक 1: स्वित्झर्लंड
- रँक 2: स्वीडन
- रँक 3: यू.एस.
- रँक 46: भारत
भारताची कामगिरी:
- 34 निम्न-मध्यम-उत्पन्न गट अर्थव्यवस्थांमध्ये भारताचा दुसरा क्रमांक आहे.
- मध्य आणि दक्षिण आशियातील 10 अर्थव्यवस्थांमध्ये भारताचा पहिला क्रमांक आहे.
ग्लोबल इनोव्हेशन इंडेक्स (GII) 2021 बद्दल:
- GII अहवाल जागतिक बौद्धिक संपदा संघटनेने (WIPO) प्रकाशित केला आहे.
Source: PIB
राष्ट्रीय कॅडेट कोर पुनरावलोकन समिती
- संरक्षण मंत्रालयाने राष्ट्रीय कॅडेट कॉर्प्स (एनसीसी) च्या सर्वसमावेशक पुनरावलोकनासाठी 15 सदस्यीय उच्चस्तरीय तज्ज्ञ समितीची स्थापना केली आहे.
- या समितीचे अध्यक्ष माजी खासदार (खासदार) बैजयंत पांडा असतील आणि त्यात भारतीय क्रिकेट संघाचे माजी कर्णधार एमएस धोनी, उद्योगपती आनंद महिंद्रा आणि माजी क्रीडा मंत्री राज्यवर्धन सिंह राठोड यांचा समावेश असेल.
नॅशनल कॅडेट कॉर्प्स (NCC) बद्दल:
- एनसीसी ही सर्वात मोठी गणवेश असलेली संस्था आहे ज्याचे लक्ष्य तरुण नागरिकांमध्ये चारित्र्य, शिस्त, धर्मनिरपेक्ष दृष्टीकोन आणि निस्वार्थ सेवेचे आदर्श विकसित करणे आहे.
- एनसीसी ही भारतीय सशस्त्र दलाची युवा शाखा आहे.
- स्थापना: 16 एप्रिल 1948
Source: PIB
स्पिन (भारताची क्षमता मजबूत करणे) योजना
- खादी आणि ग्रामोद्योग आयोगाने (KVIC) स्पिन (भारताची ताकद वाढवणे) नावाची एक अनोखी योजना सुरू केली.
- कुंभारांना स्व-टिकाऊ बनवण्यासाठी स्पिन हा विशेषतः तयार केलेला कार्यक्रम आहे.
स्पिन योजनेची ठळक वैशिष्ट्ये:
- हा विनाअनुदान कार्यक्रम आहे.
- KVIC कुंभारांना प्रधानमंत्री शिशु मुद्रा योजनेअंतर्गत बँक कर्ज मिळवण्याची सुविधा देते.
Source: TOI
सागरी व्यायाम 'समुद्र शक्ती'
- भारतीय नौदल आणि इंडोनेशियन नौदल 20 ते 22 सप्टेंबर 2021 दरम्यान इंडोनेशियाच्या सुंदा स्ट्रेट येथे द्विपक्षीय सागरी व्यायामाच्या 'समुद्र शक्ती' च्या तिसऱ्या आवृत्तीत सहभागी झाले.
- भारतीय नौदल जहाजे शिवालिक आणि कदमत यांनी व्यायामात भाग घेतला.
- या अभ्यासाचा उद्देश द्विपक्षीय संबंध दृढ करणे, परस्पर समंजसपणा वाढवणे आणि सागरी कार्यात आंतर -कार्यक्षमता वाढवणे आहे.
- टीप: भारताच्या Act ईस्ट धोरणाच्या अनुषंगाने, 'समुद्र शक्ती' या व्यायामाची कल्पना 2018 मध्ये द्विपक्षीय IN-IDN व्यायामाच्या रूपात करण्यात आली.
इंडोनेशियासह इतर व्यायाम:
- सैन्य व्यायाम: गरुड शक्ती
- सागरी व्यायाम: IND-INDO CORPAT, IND-INDO BILAT
Source: PIB
हायबोडॉन्ट शार्कच्या नवीन प्रजातींचा शोध
- भारतीय भूगर्भशास्त्र सर्वेक्षण (जीएसआय) आणि भारतीय तंत्रज्ञान संस्था, रूरकीच्या संशोधकांनी राजस्थानच्या जैसलमेर खोऱ्यातून हायबोडॉन्ट शार्कच्या नवीन नामशेष प्रजाती शोधल्या आहेत.
- जैसलमेर मधून नव्याने सापडलेले दात कुरकुरणारे दात स्ट्रोफोडुस्जायझलमेरेन्सिस या संशोधन संघाने नाव दिलेल्या नवीन प्रजातीचे प्रतिनिधित्व करतात.
- स्ट्रोफोडस या वंशाची ओळख प्रथमच भारतीय उपखंडातून झाली आहे आणि आशियातील अशी तिसरी नोंद आहे, इतर दोन थायलंड आणि जपानमधील आहेत.
- राजस्थानच्या जैसलमेर भागातील जुरासिक खडकांपासून (अंदाजे 160 ते 168 दशलक्ष वर्षे जुने) हायबोडॉन्ट शार्क प्रथमच आढळले आहेत.
हायबोडॉन्ट शार्क बद्दल:
- हायबॉडॉन्ट्स, शार्कचा नामशेष गट, ट्रायसिक आणि सुरुवातीच्या जुरासिक काळात समुद्री आणि प्रवाही वातावरणात माशांचा एक प्रमुख गट होता.
- 65 दशलक्ष वर्षांपूर्वी क्रेटेशियस काळाच्या शेवटी हायबोडॉन्ट्स अखेरीस नामशेष झाले.
Source: Indian Express
साहित्य अकादमी फेलोशिप 2021
- साहित्य अकादमीने आठ लेखकांसाठी साहित्य अकादमी फेलोशिप 2021 जाहीर केली, ज्यात प्रख्यात इंग्रजी लेखक रस्किन बॉण्ड आणि हिंदी लेखक विनोद कुमार शुक्ला यांचा समावेश आहे.
- फेलोशिप मिळालेल्या इतरांमध्ये सिरशेंदु मुखोपाध्याय (बंगाली), एम लीलावती (मल्याळम), डॉ. भालचंद्र नेमाडे (मराठी), डॉ. तेजवंत सिंग गिल (पंजाबी), स्वामी रामभद्राचार्य (संस्कृत), इंदिरा पार्थसार्थी (तमिळ) आहेत.
- साहित्य अकादमी फेलोशिप हा भारतातील साहित्य अकादमी, भारताच्या नॅशनल अकॅडमी ऑफ लेटर्सने दिलेला साहित्यिक सन्मान आहे.
Source: TOI
पोषण माह अभियान
- केंद्र सरकारच्या पोषण महिन्याच्या मोहिमेअंतर्गत (पोषण माह), वाशिम जिल्ह्यातील अन्सीगाम येथील आगनवाडी येथे पोषण महिना अभियान राबविण्यात आले.
- यामध्ये गर्भवती महिला, किशोरवयीन मुली, स्तनपान देणाऱ्या माता, 6 वर्षांपर्यंतची मुले त्यांच्या आहारात पोषणाचे महत्त्व सांगत आहेत आणि अंगणवाडी सेविका घरोघरी जाऊन कमी वजनाच्या मुलांचे वजन वाढवत आहेत.
- यानिमित्ताने गर्भवती महिलांना लसीकरण केले जात आहे आणि निरोगी आहाराचे महत्त्व सांगितले जात आहे.
Source: AIR News
या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:
दैनिक चालू घडामोडी-22 सप्टेंबर 2021,डाउनलोड PDF मराठीमध्ये
Daily Current Affairs-22nd September 2021, Download PDF in English
More From Us:
Comments
write a comment